Kan mindfulness de wereld redden?

De rol van mindfulness bij omgaan met klimaatverandering

Kan mindfulness de wereld redden? Neen. Oh…okay….. Jemig… Wat dan wel? Techniek? Nieuwe wetten en beleid? Een nieuwe economie, een nieuw systeem? Een nieuwe ideologie? Of misschien moeten we beginnen bij de vraag of er überhaupt iets te redden valt?

Het valt niet meer te ontkennen: De staat waarin ‘onze’ planeet zich bevindt, is uitermate zorgwekkend. De gevolgen van klimaatverandering zijn niet meer de-ver-van-mijn-bed-show. Grote droogte, overstromingen, bosbranden hebben zich nu ook hier aangediend en worden genadeloos verbonden aan onze CO2-verslaving. Ieder jaar komt het IPCC, het klimaatpanel van de Verenigde Naties, met een rapport om ons te vertellen dat het allemaal nog sneller gaat dan de meest pessimistische voorspellingen. En oh ja, wetenschappers luiden tegelijkertijd de noodklok dat de biodiversiteit achteruit holt in een tempo dat we nog nooit eerder hebben gezien. Oorzaak: Overbevolking en overconsumptie. Als we dit besef écht laten indalen, wat doet dit dan met ons?

Hoe zijn we hier beland?

Beide crisissen vormen een bedreiging voor het voortbestaan van de mens. Wetenschappers zijn het er inmiddels unaniem over eens: De invloed van de mens op beide crisissen is niet meer ‘zeer waarschijnlijk’, maar ‘onbetwistbaar’. Oftewel, we zijn ons eigen graf aan het graven. De natuur, die hoeft niet gered te worden. Die redt zich prima, misschien zelfs beter, zonder ons. Maar wij mensen, wij overleven niet zonder onze natuurlijke omgeving, waaruit wij voortkomen, die ons voedt, die ons doet ademen, die ons doet leven. Alleen zijn wij in de belachelijk korte tijd dat wij op deze aardkloot rondlopen die afhankelijkheidsrelatie al vergeten. En daarmee is de klimaatcrisis bovenal een spirituele crisis, of als dat woord je afschrikt, een relationele crisis; we zijn onze verbondenheid met het grote geheel en onze natuurlijke omgeving kwijtgeraakt.

Mindfulness als startpunt van positieve actie

En dat maakt meteen duidelijk welke rol mindfulness kan spelen in het omgaan met deze crisis om hem constructief te kunnen beantwoorden. De wereld staat in de hens, door ons eigen toedoen, en dan gaan we het nu weer goedmaken door leren stilzitten op een kussen? Al is mindfulness veel meer dan dat, maar laten we daar maar eens beginnen. Niet wegkijken van wat er gaande is, maar de moed verzamelen om het onder ogen te zien. Te voelen wat dit met ons doet; angst, machteloosheid, schuld, schaamte, verdriet? Durven zien dat het lijden van de planeet ons eigen lijden is. Door stilte en écht luisteren, diep kijken, die onderlinge verbondenheid weer gewaarworden. Mindfulness wordt daarmee een sleutelkwaliteit om van individuele stressverlichting over te gaan naar een collectief perspectief. Als je vanuit die onderlinge verbondenheid en het collectieve perspectief het lijden van anderen en onze planeet beleeft, dan kan het niet anders dan dat je vanuit deze compassie dat lijden wilt verminderen. En dit leidt tot de volgende cruciale stap; dat je van je kussen af wilt komen om er iets aan te gaan doen! Want als je eenmaal ziet, dan moet de handeling erop volgen, want wat is anders het nut van het zien?

Feit: Jij kunt de wereld niet redden

Waarom is dat vertrekpunt van jouw handelen zo belangrijk? Omdat als je het doet vanuit angst, boosheid je dat niet vol gaat houden, en de kwaliteit van je eigen leven wordt er ook niet beter op. Je gaat onherroepelijk vastlopen op het besef dat jij in je eentje de wereld niet kunt redden. En dat alles wat je doet zinloos lijkt als je het tegen het licht houdt van de immens grote problemen waar we mee geconfronteerd worden. Resultaat; je gaat op slot en blijft gestrest en verbitterd achter. Het maakt letterlijk een wereld van verschil als je handelen niet voorkomt uit eigen belang, of gericht op het behalen van een bepaald eindresultaat. Maar als je het doet vanuit compassie met al dat leeft, omdat je daar onderdeel van uitmaakt en dus mee verbonden bent. Omdat je gehoor geeft aan je verantwoordelijkheid bij het zien van jouw plek in het delicate ecosysteem, simpelweg omdat dit het juiste is om te doen, ongeacht de uitkomst. En daar gehoor aan geven voelt goed. En daarmee wordt dat handelen een geluksbron voor je eigen leven en een inspiratiebron voor je omgeving.

Positive by Nature

Mindfulnesspraktijk Positive by Nature wil niets liever dan mensen een handje helpen om deze mentaliteitsverandering te vergemakkelijken. De naam Positive by Nature draagt een gelaagdheid: Hij verwijst naar de Engelse zegwijze om uit te drukken dat je een van nature positief ingesteld mens bent. En dat is een groot cadeau dat je wereld kan geven, want alleen uit een positieve mindset kan positief handelen voortkomen. Maar nog meer verwijst de naam naar de helende kracht van de natuur, die ons niet alleen functioneel voedt, maar ons ook zoveel schoonheid schenkt, ons die verbondenheid laat voelen, tot rust brengt en het leven weer van de positieve kant laat zien. Dus neem de tijd om van de natuur te genieten. Om je letterlijk en figuurlijk daardoor te laten voeden, zodat we als mensheid het hoofd kunnen bieden aan de enorme uitdagingen waar we voor staan. We leven in een gedenkwaardige periode waarin we in één enkele generatie de transitie naar een duurzame samenleving moeten maken. We kunnen het ons niet veroorloven om hiervan weg te kijken of te denken dat jij als individu niets kunt doen. Vertrouw erop dat ook jij hierin een rol te vervullen hebt, dat jouw bijdrage ertoe doet. Soft front, strong back, wild heart is een bekende uitspraak. Laten we daar compassionate heart van maken en je hebt te pakken hoe mindfulness jou en de wereld hierbij kan helpen.